بررسی حدیث خروج ماه صفر و بشارت به بهشت

/۰ دیدگاه /در /توسط

کد : 10173

متن شبهه یا سوال:

آيا احاديث زیر درست است؟

– پیامبر(صلي الله عليه و آله و سلم) که مي فرمايد: «هر کسی مرا بخروج ماه صفر بشارت دهد من او را به بهشت بشارت می دهم».
– پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «هرکس حلول ماه ربیع الاول را به دیگران مژده دهد، من بهشت را به او مژده خواهم داد.»

پاسخ اجمالی

1. آنچه زمينه ساز آن شده تا چنين مطلبي از سوي برخي بيان شود عبارت است از: حديث با لفظ «من بشّرني بخروج صفر بشّرته بالجنّة».

  • چنين حدیثی صحيح نيست و سنديت ندارد.

2. حديث با لفظ «فَمَنْ بَشَّرَنِی بِخُرُوجِ آذَارَ فَلَهُ الْجَنَّة».

  • آنچه در احاديث با این لفط آمده است بشارت بهشت به جناب ابوذر در ماه آذر رومي هست نه در ماه صفر! و علاوه بر آن اين بشارت شخصي است و مخصوص جناب ابوذر است و معنای خاص به خود را دارد، همانطور که از اين روايت بدست مي‌آيد و هدف پيغمبر بوده، معرفي جايگاه ويژه جناب ابوذر به ديگران بوده است. بنابراین قابل تعمیم نبوده و عمومي نيست.

3. چنین مطلبی با اعتقادات شیعیان همخوانی ندارد؛ اینکه شخصی ظالم و فاسق باشد اما بدون جبران و توبه کردن، صرفا بخاطر بشارت دادن اهل بهشت گردد.

پاسخ تفصیلی

– چنين حدیثی صحيح نيست و سنديت ندارد.

– آنچه در احاديث آمده است بشارت بهشت به جناب ابوذر در ماه آذر رومي هست نه در ماه صفر! و علاوه بر آن اين بشارت شخصي است و مخصوص جناب ابوذر است، بنابراین قابل تعمیم نبوده و عمومي نيست.
(در ادامه متن روایت و توضیح آن خواهد آمد)

– اما آنچه زمينه ساز آن شده تا چنين مطلبي از سوي برخي بيان شود عبارت است از:

1. حديث با لفظ «من بشّرني بخروج صفر بشّرته بالجنّة».

الف) جناب ميرداماد در الرواشح السماوية ص 202 به ضعيف بودن اين حديث اشاره دارد.

ب) در كتاب مستدرك سفينة البحار نوشته الشيخ علي النمازي الشاهرودي اينچنين آمده: «‌…وعن كتاب عجائب المخلوقات قال: روي عن النبي (صلى الله عليه وآله) إنه قال: من بشرني بخروج صفر أبشره بالجنة».
(مستدرك سفينة البحار، ج 6 ص 293)

– همانطور كه مي بينيد بدون سند و با لفظ «روي» آمده است.

ج) در كتاب المراقبات (أعمال السنة) – ميرزا جواد آقا ملكي التبريزي – ص 37 اين حديث بدون سند آمده است.

د) مرحوم علامه محمدتقی جعفری نیز در شرح بر مثنوی معنوی آنجایی که مولوی به این مضمون اشاره دارد، می‌نویسد: «روایت فوق مأخذ معتبری ندارد، از میرداماد نقل شده است که روایت مجعول است. همچنین با نظر به اینکه بشارت به پایان یافتن یک ماه، مانند پایان یافتن روز برای همه معلوم می‌شود، پاداش بشارت پایان یافتن یک ماه را بهشت قرار دادن فوق‌العاده بعید به نظر می‌رسد».
(تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی جلال‌الدین محمد مولوی؛ محمدتقی جعفری، ج10، ص455 – 457)

هـ) ملا علي القاري از علماي اهل سنت اين حديث را جعلي مي داند. حديث: «من بشرني بخروج صفر بشرته بالجنة» ، لا أصل له.
(الأسرار المرفوعة في الأخبار الموضوعة ( الموضوعات الكبرى )، ص 324)

و) همچنین در تفسير روح البيان آن هم بدون نقل سند آمده است.
(تفسير روح البيان، دار الفكر، بيروت، ج ‏4، ص 325)

ز) در کتاب «عجائب‌المخلوقات و غرائب‌الموجودات و آثارالبلاد و اخبارالعباد» نوشته مرحوم زکریا بن محمد بن محمودالقزوینی نیز به آن اشاره شده که این نقل هم بدون سند رجالی است، کتاب مذکور نیز در اعتبار اسنادی دچار شبهه و تردیدهای جدی است.

2. حديث با لفظ «فَمَنْ بَشَّرَنِی بِخُرُوجِ آذَارَ فَلَهُ الْجَنَّة».

الف) براي فهم روايت لازم است متن کامل حدیث را طبق نقل شيخ صدوق (ره) ببينيم؛

– ترجمه:
ابن عبّاس گوید: روزى پیغمبر صلى اللَّه علیه و آله به چند تن از اصحابشان که در مسجد قبا در خدمت وى بودند فرمود: نخستین شخصى که اکنون بر شما وارد شود مردى از اهل بهشت است، چون این سخن را از آن بزرگوار شنیدند، گروهى از ایشان برخاسته و بیرون رفتند، و هر یک از آنان قصد داشت که سریعتر مراجعت نماید تا خود نخستین وارد شونده باشد و در نتیجه بهشتى گردد، پیغمبر صلى اللَّه علیه و آله به نیّت آنان پى‏ برد، و به باقى مانده اصحابش که نزد وى بودند فرمود؛ بزودى چند تن بر شما وارد مى‏شوند که از جهت زودتر رسیدن در حال سبقت از یک دیگرند، پس هر کدام از آنان که مرا به خروج «آذر» مژده دهد اهل بهشت است. سپس آنان که بیرون رفته بودند بازگشتند و أبو ذر نیز همراهشان بود، آنگاه پیغمبر صلى اللَّه علیه و آله به ایشان فرمود: ما اکنون در کدام یک از ماه هاى رومى بسر می‏بریم؟

أبو ذر گفت: یا رسول اللَّه آذر بپایان رسیده است.

پیغمبر صلى اللَّه علیه و آله فرمود: اى أبا ذرّ آن را مى‏ دانستم و لیکن دوست داشتم قوم من بفهمند که تو مردى از اهل بهشت مى‏باشى، و چگونه چنان نباشد، حال آنکه پس از من بدلیل علاقه‏ات به اهل بیتم تو را از حرم من دور گردانند، و تنها زندگى خواهى نمود، و تنها خواهى مرد، و قومى که عهده دار مراسم کفن و دفنت بشوند بسبب تو سعادتمند گردند و در بهشت جاودانى که به پرهیزگاران نوید داده شده همراه من خواهند بود.»
(معانی الأخبار ص205، علل الشرایع ج1 ص175)

ب) توضيح:
– اين حديث از جهت سند مورد قبول هست اما معناي خاص به خود را دارد.

– همانطور که از اين روايت بدست مي آيد و هدف پيغمبر بوده، همان معرفي جايگاه ويژه جناب ابوذر به ديگران بوده است. و گرنه معنا ندارد كه بهشت براي كسي باشد كه يك خبر ساده اين چنيني را مطرح نمايد بلکه آن خبر تنها یک نشانه بود تا ابوذر از دیگران تمییز داده شود.

– فرمايش رسول مكرم اسلام (ص) براي همان حادثه مي باشد و نمي توان آن را تعميم داد و بشارت بهشت را براي تمام زمانها و تمام انسانهاي پس از اين واقعه دانست.

– از همه اينها گذشته حضرت فرموده اند: «خروج آذر». آذر از ماه هاي رومي است و ماه رومي روزهايش با ماه قمري تطابق ندارد. لذا اينگونه نيست كه همواره ماه آذر با ماه صفر مطابق باشد. تا بتوان اين بشارت ها را براي اين ماه دانست.

– بنابراین براي اينكه كسي به اشتباه نيفتد در حديث به خوبي آمده است كه پيامبر صلي الله و عليه وآله وسلم ماه را مي دانستند و ملاك صرف خبر به خروج ماه نبوده است، بلكه مقصود بيان فضيلتي براي ابوذر بوده است.«قَدْ عَلِمْتُ ذَلِکَ یَا أَبَا ذَرٍّ وَ لَکِنِّی أَحْبَبْتُ أَنْ یَعْلَمَ قُومِی أَنَّکَ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ ؛ اى أبا ذرّ آن را مى‏ دانستم و لیکن دوست داشتم قوم من بفهمند که تو مردى از اهل بهشت مى‏باشى»

– لازم است از انتساب هر مطلبي به اهل البيت عليهم السلام تا زماني كه درستي آن اثبات نشده، خودداري نماييم. تا دچار نسبت هاي دروغ و ايجاد بدعت ها نشويم.

– علاوه بر مطالب مذکور باید بیان نمود چنین مطلبی با اعتقادات شیعیان همخوانی ندارد؛ اینکه شخصی ظالم و فاسق باشد اما بدون جبران و توبه کردن، صرفا بخاطر بشارت دادن اهل بهشت گردد.

  • 10173_web

مطالعه بیشتر

hadana.ir/?p=24745

fna.ir/HX7FSD

pasokhgoo.ir/node/84145

hadith.net/post/39924

the14.ir/10173


برچسب ها: , , , , , , , , , , , ,
شاید این موارد نیز مورد علاقه شما باشد
دیدگاه دانشمندان جهان درباره شخصیت پیامبر اعظم(ص)
رهبر انقلاب: آب کارون متعلق به همه ملت ایران است اقلیتی در خوزستان ادعای تملک نکند
استاد دانشگاه الازهر: خلافت با توطئه ای شبانه غصب شد
به صلیب کشیدن خود برای گرامیداشت عیسی مسیح در فیلیپین
ازدواج عایشه با پیامبر (ص) در سن 6 سالگی واقعیت ندارد
خوش بحال کسانی که زنجیر نمی‌زنند، سینه نمی‌زنند!
چگونگی گسترش نسل انسان ها از آدم و حوا
آیا مخترعان و دانشمندان بزرگ مثل ادیسون به جهنم می‌روند؟
0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

معادله ی امنیتی *