اقتصاد مال خر است! – دروغی که به امام خمینی (ره) نسبت می‌دهند

کد 6518

متن شبهه یا سوال:

خمینی: اقتصاد برای خر است!

با این اندیشه از بنیان گذار جمهوری اسلامی باید امیدی به اقتصاد کشور داشت؟!

پاسخ اجمالی

یکی از محورهایی که با توجه به مشکلات مالی اقشار مختلف مردم، مورد دستبرد معاندان و تحریف دشمنان قرار گرفته، افکار و نظرات اقتصادی امام است. تحریف کنندگان این بار با تقطیع و بدنمایی یکی از سخنرانی‌های ایشان، در صددند تا در ذهن مخاطبِ کم اطلاع، اینگونه جا بیندازند که ایشان به عنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی، نه تنها اطلاعی از اقتصاد نداشته، بلکه اعتقاد و باور به مباحث اقتصادی را نیز از شئونات «حیوانی»! می‌داند. موضوعی که با اندک تامل و مطالعه‌ای، دروغ و تحریف بودن آن روشن می‌گردد. متن سخنرانیِ ایشان:

‏‏«من میل دارم که همه باورشان آمده باشد که، این نهضتی که از اول تا آخرش ـ قریب‏‎ پانزده شانزده سال، طول کشید و زحمت‌ها کشیده شد، خون‌ها داده شد و جوان‌ها از دست‏‎ ‎‏رفت، خانه‌ها از دست رفت، خانمان‌ها خراب شد، و خصوصاً در این یکی دو سال آخر‏‎ ‎‏که همه شاهد بودید که چه شد، باورمان آمده باشد که این همه برای اسلام بود … هیچ عاقلی نمی‌تواند تصور کند که بگویند ما خونهایمان را دادیم‏‎ که خربزه ارزان بشود! ما جوان‌هایمان را دادیم که خانه ارزان بشود. هیچ عاقلی جوانش را نمی‌دهد که خانۀ ارزان گیرش بیاید … همه دیدید که تمام قشرها، خانم‌ها، ریختند توی خیابان‌ها، جوان‌ها ریختند توی خیابان‌ها، در پشت بام‌ها، در کوچه و بَرزَن و همه جا، فریادشان این‏‎ بود که ما اسلام را می‌خواهیم و جمهوری اسلامی می‌خواهیم. برای اسلام است که‏‎ انسان می‌تواند جانش را بدهد. اولیای ما هم برای اسلام جان دادند، نه برای اقتصاد،‏‎ اقتصاد قابل این نیست. آدم، اقتصاد را برای خودش می‌خواهد؛ خودش را به کشتن‏‎ ‎‏بدهد که اقتصادش درست بشود! این معقول نیست. یا جوان‌هایشان را به کشتن بدهند که‏‎ نان ارزان گیرشان بیاید! این یک چیز معقولی نیست… آن‌هایی که دم از اقتصاد می‌زنند و زیربنای همه چیز را اقتصاد می‌دانند از باب اینکه‏‎ انسان را نمی‌دانند یعنی چه، خیال می‌کنند که انسان هم یک حیوانی است که [نهایت خواسته اش] همان‏‎ ‎‏خورد و خوراک است! … این‌هایی که زیربنای‏‎ ‎‏همه چیز را اقتصاد می‌دانند این‌ها انسان را حیوان می‌دانند. [این] حیوان [است که] همه چیزش فدای‏‎ اقتصادش است. [اقتصاد برای حیوان] زیربنای همه چیزش [است]. الاغ هم زیربنای همه چیزش اقتصادش‏‎ ‎‏است. این‌ها انسان را نشناختند اصلاً که چه هست. ما باید باورمان بیاید به اینکه مملکت ما همه چیزش را فدا می‌خواست بکند برای اسلام … این‌هایی که اقتصاد را زیربنا‏‎ ‎‏می‌دانند، این‌ها منحط کردند انسان را از حدّ انسانیت به حد یک حیوانی، مثل سایر‏‎ ‎‏حیوانات؛ این [انسان را] هم مثل سایر حیوانات [می‌دانند].‏ (صحیفه امام/ج9/صص449 ـ 450)

کامل‌ترین قوانین اقتصادی در قرآن کریم و آموزه‌های اسلامی تدوین و تببین شده است مگر می‌شود شخصیتی چون امام (ره) که حدیث شناسی متبحرند، این روایات معروف را در نزدیکی «فقر» و «کفر» ندیده باشند که: «كَادَ الْفَقْرُ أَنْ يَكُونَ كُفْرا؛ نزديك است كه فقر انسان را به مرحله كفر برساند»، «الفَقرُ المَوتُ الاَکبر/ فقر همان مرگ بزرگ است!» (المحاسن/ج2/ص601) پس قطعا نفی ضرورت اقتصاد، نظر حضرت امام نیست.

برای روشن‌تر شدن موضوع، بیان چند نکته ضروری است:

1. اتفاقا این سخنرانی حضرت امام (ره) یکی از شاهکارهای ایشان در تبیین نظری ماهیت انسانی است. ایشان طبق این سخنرانی، انسان را موجودی والا می‌دانند که نه مثل حیوانات تمام همّ و غمّش خورد و خوراک است، بلکه مخلوقی است که باید از این مراتب عبور کرده، به جهانی متعالی‌تر فکر کند.
اتفاقا سعدی هم در پی بیان همین نکته است که می‌گوید «خور و خواب و خشم و شهوت/ شغب است و جهل و ظلمت/ حیوان خبر ندارد/ ز جهان آدمیت». یا در جایی دیگر بیان می‌کند که: «خور و خوابِ تنها، طریق دد است/ بر این بودن آیین نابخرد است». با این نگاهی که تحریف کنندگان سخن معمار کبیر انقلاب مطرح می‌کنند، ظاهرا سعدی هم معتقد است که «اقتصاد برای دد است»!

2. در نگاه حضرت امام هم، مانند سایر رهبران الهی، اقتصاد بعنوان هدفِ محض مطرح نیست، بلکه وسیله‌ای است برای رسیدن به مجموعه ای از اهداف والای انسانی.

3. در این سخنرانی، نه اینکه حضرت امام از طرف خودشان بگویند: «اقتصاد برای حیوان است» بلکه در پی تبیین نگاه کسانی هستند که «انسان را حیوان می‌دانند».

پاسخ تفصیلی

امروزه شاید بیش از هر زمان دیگری خطر تحریف، آراء و اندیشه‌های حضرت امام (ره) را تهدید می‌کند، نکته ای که اتفاقا در سال‌های اخیر مکررا مورد تاکید و هشدار مقام معظم رهبری هم قرار گرفته است. اما نکته جالب ماجرا اینکه، در هر برهه‌ای، با توجه به موضوعات روزِ کشور، بخشی از سخنان و یا اندیشه‌های معمار کبیر انقلاب به محاق تحریف می‌رود. یکی از محورهایی که در ماه‌های اخیر و با توجه به مشکلات مالی اقشار مختلف مردم، مورد دستبرد معاندان و تحریف دشمنان قرار گرفته، افکار و نظرات اقتصادی امام است. تحریف کنندگان این بار با تقطیع و بدنمایی یکی از سخنرانی‌های ایشان، در صددند تا در ذهن مخاطبِ کم اطلاع، اینگونه جا بیندازند که آن حضرت به عنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی، نه تنها اطلاعی از اقتصاد نداشته، بلکه اعتقاد و باور به مباحث اقتصادی را نیز از شئونات «حیوانی»! می‌داند. موضوعی که با اندک تامل و مطالعه‌ای، دروغ و تحریف بودن آن روشن می‌گردد.

اما قبل از هر گونه اظهار نظری نسبت به این تحریف و نیز تبیین اندیشه‌های امام در این زمینه، به متن سخنرانیِ مورد نظر دقت بفرمایید. ایشان در سخنانی که خطاب به کارکنان پخش رادیو در تاریخ 17 شهریورماه 58 ایراد می‌کنند، بیان می‌دارند که:

‏‏«من میل دارم که همه باورشان آمده باشد که، این نهضتی که از اول تا آخرش ـ قریب‏‎ پانزده شانزده سال، طول کشید و زحمت‌ها کشیده شد، خون‌ها داده شد و جوان‌ها از دست‏‎ ‎‏رفت، خانه‌ها از دست رفت، خانمان‌ها خراب شد، و خصوصاً در این یکی دو سال آخر‏‎ ‎‏که همه شاهد بودید که چه شد، باورمان آمده باشد که این همه برای اسلام بود. هیچ من‏‎ ‎‏نمی‌توانم تصور کنم و هیچ عاقلی نمی‌تواند تصور کند که بگویند ما خونهایمان را دادیم‏‎ که خربزه ارزان بشود! ما جوانهایمان را دادیم که خانه ارزان بشود. هیچ عاقلی جوانش را نمی‌دهد که خانۀ ارزان گیرش بیاید. مردم همه چیزشان را برای جوانهاشان‏‎ می‌خواهند؛ برای خانمانشان می‌خواهند. این منطق، یک منطق باطلی است، که شاید‏‎ کسانی انداخته باشند، مغرض‌ها انداخته باشند توی دهن مردم که بگویند ما خون دادیم که‏‎ مثلاً کشاورزیمان چه بشود. آدم خودش را به کشتن نمی‌دهد که کشاورزیش چه بشود. ‎چرا همان منطقی که خود مردم در تمام طول مدت، و خصوصاً در این آخر، منطقشان‏‎ ‎‏بود آن را ذکر نمی‌کنند؟ همه دیدید که تمام قشرها، خانم‌ها، ریختند توی خیابان‌ها، جوان‌ها ریختند توی خیابان‌ها، در پشت بام‌ها، در کوچه و بَرزَن و همه جا، فریادشان این‏‎ بود که ما اسلام را می‌خواهیم و جمهوری اسلامی می‌خواهیم. برای اسلام است که‏‎ انسان می‌تواند جانش را بدهد. اولیای ما هم برای اسلام جان دادند، نه برای اقتصاد،‏‎ اقتصاد قابل این نیست. آدم، اقتصاد را برای خودش می‌خواهد؛ خودش را به کشتن‏‎ ‎‏بدهد که اقتصادش درست بشود! این معقول نیست. یا جوان‌هایشان را به کشتن بدهند که‏‎ نان ارزان گیرشان بیاید! این یک چیز معقولی نیست. آن که معقول است و عمل شد و همه‏‎ ‎‏دیدیم و همه دیدید، این است که همان طوری که در صدر اسلام، پیغمبر اسلام ـ‏‎ صلی الله علیه و آله ـ و اولیای اسلام همه چیزشان را فدای اسلام می‌کردند، برای اینکه‏‎ ‎‏در این فداکاری، باخت نیست.‏
آن‌هایی که دم از اقتصاد می‌زنند و زیربنای همه چیز را اقتصاد می‌دانند از باب اینکه‏‎ انسان را نمی‌دانند یعنی چه، خیال می‌کنند که انسان هم یک حیوانی است که [نهایت خواسته اش] همان‏‎ ‎‏خورد و خوراک است! [که] منتها، [از نظر آن‌ها] خورد و خوراک این حیوان با حیوانات دیگر یک فرقی‏‎ ‎‏دارد. این چلوکباب می‌خورد؛ او کاه می‌خورد؛ اما هر دو حیوانند. این‌هایی که زیربنای‏‎ ‎‏همه چیز را اقتصاد می‌دانند این‌ها انسان را حیوان می‌دانند. [این] حیوان [است که] همه چیزش فدای‏‎ اقتصادش است. [اقتصاد برای حیوان] زیربنای همه چیزش [است]. الاغ هم زیربنای همه چیزش اقتصادش‏‎ ‎‏است. این‌ها انسان را نشناختند اصلاً که چه هست. ما باید باورمان بیاید به اینکه مملکت ما همه چیزش را فدا می‌خواست بکند برای اسلام. الآن هم می‌آیند به من می‌گویند،‏‎ ‎‏مکرر ـ دست‌جمعی، تنهایی ـ که شما دعا کنید ما شهید بشویم. معقول است که بگوید من‏‎ ‎‏شهید بشوم برای اینکه شکمم سیر بشود؟ برای شکمش می‌خواهد شهید بشود؟! کسی‏‎ ‎‏معقول است که تقاضای شهادت بکند برای شکمش؟ همچو معقول نیست این معنا. ‎‏تقاضای شهادت برای اینکه ادراک کرده است که در شهادت موت نیست؛ یک حیات‏‎ ‎‏جاوید است، برای حیات جاوید است که این تقاضای شهادت می‌کند. زیربنا توحید‏‎ ‎‏است، زیربنا عقاید حقّۀ الهی است؛ نه زیربنا شکم باشد. این‌هایی که اقتصاد را زیربنا‏‎ ‎‏می‌دانند، این‌ها منحط کردند انسان را از حدّ انسانیت به حد یک حیوانی، مثل سایر‏‎ ‎‏حیوانات؛ این [انسان را] هم مثل سایر حیوانات [می‌دانند].‏ (صحیفه امام/ج9/صص449 ـ 450)

در کجای این سخنرانی، حضرت امام اقتصاد را برای حیوان لحاظ کردند؟! ایشان بعنوان یک فقیه جامع الشرایط، همانگونه که جامعِ تمامِ زوایای عبادات در فقه اسلامی هستند، در تمام ابواب معاملات و اقتصاد اسلامی هم صاحب نظرند. کسی که چنین جامعیتی دارد و هنوز هم کتاب‌های متعددی در باب نظریات اقتصادی او نگاشته می‌شود، چگونه می‌تواند نفیِ ضرورت اقتصاد برای جامعه تحت هدایت خویش را داشته باشد؟ کامل‌ترین قوانین اقتصادی در قرآن کریم و آموزه‌های اسلامی تدوین و تببین شده است مگر می‌شود شخصیتی چون امام (ره) که حدیث شناسی متبحرند، این روایت معروف را در نزدیکی «فقر» و «کفر» ندیده باشند که: «كَادَ الْفَقْرُ أَنْ يَكُونَ كُفْرا؛ نزديك است كه فقر انسان را به مرحله كفر برساند» (خصال/ج1/ص12) و یا چشمشان به این روایت نیفتاده باشد که «الفَقرُ المَوتُ الاَکبر/ فقر همان مرگ بزرگ است!» (المحاسن/ج2/ص601)

برای روشن‌تر شدن موضوع، بیان چند نکته ضروری است:

1. اتفاقا این سخنرانی حضرت امام (ره) یکی از شاهکارهای ایشان در تبیین نظری ماهیت انسانی است. ایشان طبق این سخنرانی، انسان را موجودی والا می‌دانند که نه مثل حیوانات تمام همّ و غمّش خورد و خوراک است، بلکه مخلوقی است که باید از این مراتب عبور کرده، به جهانی متعالی‌تر فکر کند.
اتفاقا سعدی هم در پی بیان همین نکته است که می‌گوید «خور و خواب و خشم و شهوت/ شغب است و جهل و ظلمت/ حیوان خبر ندارد/ ز جهان آدمیت». یا در جایی دیگر بیان می‌کند که: «خور و خوابِ تنها، طریق دد است/ بر این بودن آیین نابخرد است». با این نگاهی که تحریف کنندگان سخن معمار کبیر انقلاب مطرح می‌کنند، ظاهرا سعدی هم معتقد است که «اقتصاد برای دد است»!!

2. در نگاه حضرت امام هم، مانند سایر رهبران الهی، اقتصاد بعنوان هدفِ محض مطرح نیست، بلکه وسیله‌ای است برای رسیدن به مجموعه ای از اهداف والای انسانی. هدف‌هایی چون: گسترش قسط و عدل، رهنمون کردن جامعه به سمت توحید و نیز ارزش‌های متعالی انسانی همچون، ایثار، مواسات و دستگیری از نیازمندان و…

3. در این سخنرانی، نه اینکه حضرت امام از طرف خودشان بگویند: «اقتصاد برای حیوان است» بلکه در پی تبیین نگاه کسانی هستند که «انسان را حیوان می‌دانند». به این فرازها مجددا دقت کنید، تا عمق ژرف اندیشی حضرت امام را بدانید:

«آدم، اقتصاد را برای خودش می‌خواهد؛ خودش را به کشتن‏‎ ‎‏بدهد که اقتصادش درست بشود؟! این معقول نیست. یا جوان‌هایشان را به کشتن بدهند که‏‎ نان ارزان گیرشان بیاید؟! این یک چیز معقولی نیست. آن که معقول است و عمل شد و همه‏‎ ‎‏دیدیم و همه دیدید، این است که همان طوری که در صدر اسلام، پیغمبر اسلام ـ‏‎ صلی الله علیه و آله ـ و اولیای اسلام همه چیزشان را فدای اسلام می‌کردند، برای اینکه‏‎ ‎‏در این فداکاری، باخت نیست.‏ آن‌هایی که دم از اقتصاد می‌زنند و زیربنای همه چیز را اقتصاد می‌دانند از باب اینکه‏‎ انسان را نمی‌دانند یعنی چه، خیال می‌کنند که انسان هم یک حیوانی است که [نهایت خواسته اش] همان‏‎ ‎‏خورد و خوراک است! [که] منتها، [از نظر آن‌ها] خورد و خوراک این حیوان با حیوانات دیگر یک فرقی‏‎ ‎‏دارد. این چلوکباب می‌خورد؛ او کاه می‌خورد؛ اما هر دو حیوانند. این‌هایی که زیربنای‏‎ ‎‏همه چیز را اقتصاد می‌دانند این‌ها انسان را حیوان می‌دانند.»

نهایت اینکه، با اندکی تامل، دقت و مطالعه، راه را بر تحریف کنندگان ببندیم، که رهبر معظم انقلاب فرمودند: «اگر تحریف شکست بخورد، تحریم هم شکست می خورد».

مطالعه بیشتر

the14.ir/6518


0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

معادله ی امنیتی *